Intervju – Ivan Đoković
Naš sagovornik, Ivan Đoković, potpredsednik Pokrajinske vlade i pokrajinski sekretar za privredu i turizam postavio je sebi za cilj da Vojvodinu preoblikuje u jednu od vodećih evropskih turističkih regija. Radi na strateškim dokumentima, umrežavanju, regionalnoj i međunarodnoj saradanji, stvaranju turističkog proizvoda koji će nam dovesti susede, ali i turiste iz daleke i prosperitetne Kine.
Pripremate dugoročni „Program razvoja turizma AP Vojvodine“
– Da, to je jedinstven dokument čija metodologija i obuhvat uređuju Vojvodinu na strateški način i on se u mnogome oslanja na Strategiju razvoja turizma Republike Srbije 2016 – 2025. godine. S obzirom da Program do sada nije postojao, to je sigurno jedan od razloga zbog kojeg Vojvodina nije mogla turistički da se formira, već je egzistirala u okvirima poljoprivredne regije, po čemu je globalno i prepoznata. Samom istraživanju u okviru izrade Programa pristupili smo sistemski, ne samo kroz ekonomske pokazatelje, već i kroz multiplikativne efekte koje turizam ima na privredni razvoj, na razvoj kulture, obrazovanja i srodnih delatnosti. Tim je povodom, krajem novembra, održana prva interaktivna radionica sa predstavnicima lokalnih samouprava, pokrajinskom i lokalnim turističkim organizacijama, koje učestvuju u izradi Programa. Imamo velika očekivanja od ovih namenskih okupljanja – važne su nam povratne informacije, podaci o turističkim potencijalima, infrastrukturnim resursima, kulturno-istorijskom, gastronomskom i svakom drugom vidu nasleđa koje se može ekonomski oblikovati.
Koji odredišta imaju najveći turistički potencijal?
– Koncept kom se teži u Vojvodini, posebno od strane restoratera, a koji bi trebalo uobličiti u proizvod i brendirati jeste koncept ,,jedan dan duže“. Destinacije za koje se planiraju ulaganje jesu one koje su definisane republičkom Strategijom, a ima ih četiri: Subotica sa Palićem i Potisjem, Gornje Podunavlje, Novi Sad sa Sremskim Karlovcima i Fruškom gorom, kao i Vršac sa Deliblatskom peščarom, Vršačkim bregom i Belocrkvanskim jezerima. Kao Sekretarijat, orijentisani smo i na podsticanje kratkih gradskih odmora, MICE, zdravstvenog i banjskog turizma, verskog, gastro, vinskog, ciklo i nautičkog turizma. Podstičemo i podizanje kvaliteta manifestacija međunarodnog karaktera. Naposletku, lovni i ribolovni turizam jesu značajan brend i resurs ovog podneblja koji bi trebalo bolje iskoristiti. Da rezimiram, održivim strateškim pravcima, uobličenim Programom, uz sredstva iz međunarodnih pretpristupnih fondova i programa prekogranične saradnje, uz pomoć republičkog, pokrajinskog i lokalnih budžeta, možemo turizam postaviti na pijedestal kao jednu od vodećih privrednih grana. Bogato kulturno-istorijsko nasleđe uz svojstvena obeležja i jezike 21 vojvođanske nacionalne zajednice stvaraju osnovu koja, adekvatno oblikovana, postaje konkurentna.
U javnosti često ističete da u turizmu vidite jedinstven model razvoja lokalnih zajednica…
– Brendiranje resursa kojim raspolažemo ima ključnu ulogu u promociji turističke ponude, menjajući opštu reputaciju Vojvodine na globalnoj turističkoj sceni. Budući da na svim nivoima državne uprave nedostaju finansijska sredstva, neophodno je uspostavljanje javno-privatnog partnerstva i aktivnije korišćenje fondova. U turizmu smo prepoznali novi prostor delovanja za stvaranje nove materijalne, ali i drugih vrednosti, što znatno doprinosi stabilizaciji privrede i obnovi ,,zapostavljenih“ resursa kojima Vojvodina obiluje. Iako su nam sredstva skromna, u sinergiji sa resornim ministarstvima u mogućnosti smo da pokrenemo značajnije rešavanje ključnih pitanja.
Primetno je da dosta radite na regionalnoj saradnji. Kakvi su vam dosadašnji rezultati i šta očekujete?
– Regionalna saradnja je usmerena na okolne zemlje, Hrvatsku, Mađarsku, Rumuniju, ali i Crnu Goru i Bosnu i Hercegovinu. Posebno smo se orijentisali na Mađarsku sa kojom smo već realizovali brojne prekogranične projekte. Pored toga, činjenica da je mađarska nacionalna manjina zastupljena u velikom procentu, uslovila je podizanje međunarodnih odnosa na značajno viši nivo. Upravo je domen turizma i ujedinio i okupio članove mešovite radne grupe, tačnije Srbiju, Mađarsku i Slovačku, sa ciljem da se kreira zajednički turistički proizvod, kako za evropsko turističko tržište, tako i za udaljena tržišta, poput Kine. Neophodno je oblikovati efikasan model udruživanja svih zainteresovanih, te je u saradnju potrebno uključiti Rumuniju i Austriju, kao i sve druge suverenitete za koje se smatra da su neodvojivi deo zajedničkog turističkog klastera.
Istakao bih i jedinstveno iskustvo sa nedavnog studijskog putovanja u Rovinj i Novigrad, gde su se predstavnici javnog i privatnog sektora iz oblasti turizma sa teritorije Vojvodine sastali sa članovima Klastera Severozapadne Istre kako bi razmenili iskustva i označili novi početak turističke saradnje naših regija.
Gde se trenutno nalazimo kada je reč o turistima iz Kine?
– Imamo dinamičnu saradnju s kineskim pokrajinama, posebno Guangdong, Džeđang, Đangsu i Šangaj. Tokom ovogodišnje zvanične posete sestrinskoj Pokrajini Guangdong i gradu Guangdžou utvrdili smo da je moguće ostvariti dobre poslovne, političke i prijateljske odnose, i to u mnogim sferama, a prevashodno u turizmu. Na ruku nam ide bezvizni režim, kao i skoro otvaranje direktnih letova. Pored činjenice da je Vojvodina okružena velikim tržištima Evrope, zdrava hrana, kvalitetna vina, potencijali geotermalnih izvora i lekovitog blata, kultura i tradicija, multietničnost i multikonfesionalnost bitni su faktori koje možemo da ponudimo kao turistički proizvod stanovnicima prosperitetnih kineskih pokrajina. Ovog leta sam bio u prilici da posetim i Pokrajinu Džeđang, njene gradove Handžou, Ningbo i Lišui sa okrugom Jinjun, kao i Pokrajinu Đangsu i grad Nantong, kao i Šangaj. Uverio sam se da je kineski narod i sam njihov pokrajinski a i državni vrh otvoren za mnoge vidove saradnje, a prvi koraci su bratimljenje lokalnih samouprava, okruga i naše pokrajine sa njihovim ekonomski jakim pokrajinama. U toku je proces bratimljenja sa pokrajinom Đangsu, gde nam se otvaraju mnoga vrata.
Često ističete da vojvođanska vina i kuhinja mogu da kreiraju nove koncepte u turizmu…
– Pored vina i vinarija, značajan potencijal leži u gastronomiji, ali i u seoskim turističkim domaćinstvima. Vino jeste jedna od atrakcija koja bi trebalo da upotpuni doživljaj turistima i ljubiteljima ,,napitka bogova“ i gastronomije. Na to se nadovezuju prirodne retkosti i atrakcije, čista i sačuvana priroda, organska hrana, kulturne i verske institucije i drugačiji, kompleksan, multietnički i multijezični način života svakog Vojvođanina – ,,malog Evropljanina“. Namera Sekretarijata na čijem sam čelu je da podržava događaje koji utiču na promociju naše osobene gastronomije i vinske kulture. Vojvođanska hrana ne čini čoveka samo sitim, već okrepljuje dušu.
Novi Sad se priprema za dva krupna međunarodna događaja. Biće omladinska prestonica Evrope 2019. godine i Evropska prestonica kulture 2021. godine…
– Veoma je značajna činjenica da je Grad Novi Sad nosilac ove dve prestižne titule. To znači da je konkurentan drugim evropskim kandidatima i sadrži sve neophodne kvalitete da se održi u toj trci. Novi Sad nije samo univerzitetski centar, već je i grad koji dosta polaže u razvoj turizma i koji poslednjih godina beleži značajne pomake. Svojim podsticajnim merama, Sekretarijat će nastaviti da podržava manifestacije i međunarodne konferencije koje mogu doprineti većoj prepoznatljivosti grada, poput Međunarodnog kongresa studenata turizma i hotelijerstva MEKST, koji je i ove godine okupio impozantan broj stručnjaka, predavača i učesnika, iz više od 20 zemalja sveta. Cilj ovog i sličnih projekata je to nezaobilazno međunarodno umrežavanje stručnjaka i omladine, što im omogućava sticanje znanja i upoznavanje sa svim što Novi Sad nudi kao administrativni centar Vojvodine, ali i univerzitetski i turistički centar regiona.
Dunav, Tisa, Sava… kao i razgranata mreža kanala predstavljaju ogroman turistički resurs. Da li imate konkretnih planova kada je reč o razvoju nautičkog turizma?
– Vojvodina ne bi bila ono što je danas, da nisu izgrađeni Veliki i Mali bački kanal i na kraju umreženi u sistem kanala Dunav-Tisa-Dunav. Jedinstvena unutrašnja mreža kanala, kao i područja posebne namene reka Dunav i Tisa, nacionalni park Fruška gora i parkovi prirode, jesu naš privredni, turistički, ali i saobraćajni potencijal. Reke se za turizam vezuju dvostruko – kao motivi kretanja i kao saobraćajni putevi. Dunav sa kanalima i priobaljem pruža mogućnosti za razvoj kupališno-rekreativnog, sportsko-rekreativnog i sportsko-ribolovnog turizma. Na unutrašnjoj kanalskoj mreži, rekama Dunav, Tisa, ali i Tamiš, kao i na obali reke Save na vojvođanskoj strani, trebalo bi razviti nautički i kruzerski turizam koji i sada postoji, ali na nivou koji se u ovom trenutku ne razvija na ekonomičan i održiv način.
Social Network